Artikel "Slimmer en vooral sámen werken aan toekomstbestendige ouderenzorg"
"We willen mensen bewustmaken van de veranderende zorg”
- Carla Lavrijsen, projectleider Praat vandaag over morgen

Om de ouderenzorg in de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden, zijn nieuwe oplossingen nodig. In regio Zuidoost-Brabant vormen twaalf VVT-organisaties een regionaal platform. Het doel: vernieuwen en verbeteren van de ouderenzorg door anders te denken en de dingen slimmer en vooral sámen te doen.
De uitdagingen
Het zorglandschap is flink in verandering. Elk jaar zijn er meer kwetsbare ouderen en stijgt het aantal (complexe) zorgvragen.
Dat geldt voor heel Nederland, maar zeker voor regio zuidoost- Brabant waar het aantal kwetsbare ouderen zelfs hoger ligt dan het landelijk gemiddelde (27% van de 65+ populatie, 22% in heel Nederland). Naast de stijging van (complexe) zorgvragen nemen ook de personeelstekorten en zorgkosten toe. Kortom: zorgorganisaties staan voor een grote uitdaging om de zorg van morgen goed te organiseren.
We hebben elkaar nodig
In Zuidoost-Brabant zijn de afgelopen jaren verschillende samenwerkingsinitiatieven gestart die zoeken naar regionale en lokale oplossingen. Een ervan is het VVT Platform Zuidoost-Brabant. Hierin werken twaalf VVT-organisaties (naast Archipel ook Amaliazorg, Anna ouderenzorg, Joris Zorg, Land van Horne, Oktober, Vitalis, Valkenhof, Savant Zorg, Sint Annaklooster,
de Zorgboog en ZuidZorg) in samenspraak met het CZ-zorgkantoor aan projecten voor veranderingen in de zorg. “De vele knelpunten vragen om een andere manier van denken en doen en om meer samenhang en verbinding met elkaar,” vertelt Han Hendrikse, directeur-bestuurder van ouderenzorgorganisatie Amaliazorg en sinds oktober vorig jaar voorzitter van het VVT Platform Zuidoost-Brabant. “De focus ligt op ‘samen’. Samen in de zin van doen, delen en ontwikkelen. In plaats van met elkaar te concurreren, trekken zorgorganisaties in het platform samen op als collega’s. Zo kunnen we beter gebruikmaken van de schaarse mensen en middelen en deze efficiënter inzetten.”
Naast de samenwerking over organisatiegrenzen heen, zoeken de VVT-organisaties in het platform ook de verbinding met andere sectoren zoals overheid, zorgverzekeraars, het sociale domein en andere bedrijven en instellingen in de regio. Han: “We hebben elkaar nodig om oplossingen te ontwikkelen waardoor we oudere mensen kunnen ondersteunen bij bijvoorbeeld langer thuis wonen. Daarnaast spelen burgers zelf een grote rol in het op een prettige manier oud kunnen worden in de regio. Wij hebben de taak om hen daarop voor te bereiden.”

Foto: Freekje Groenemans Fotografie
© 2023 Archipel
'Anders'
Binnen hun VVT Platform werken de organisaties aan verschillende projecten die bijdragen aan ver- nieuwende en toekomstbestendige ouderenzorg: slimmer en efficiënter werken, zorgtechnologie, preventie van zorg en het behoud van mede- werkers.
Twee thema’s staan centraal: Volledig Pakket Thuis (VPT) en Zorgteams van de toekomst. Bij VPT zoeken de organisaties naar andere, continue en integrale dienstverlening voor zorg thuis. Zorgteams van de toekomst maakt medewerkers bewust dat het werk ‘anders’ moet; ze weten daardoor beter waar ze wel en niet verantwoordelijk voor zijn. De projecten zijn gelinkt aan twee overkoepelende programmalijnen: ‘Samen met gemak dubbel zoveel cliënten helpen’ en ‘Toegankelijkheid voor alle kwetsbare ouderen in onze regio (ongeacht waar je woont)’.
Zelf als het kan, thuis als het kan, digitaal als het kan
Han: “Het uitgangspunt is: zelf als het kan, thuis als het kan, digitaal als het kan. We werken bijvoorbeeld aan het versterken van de draagkracht van mantelzorgers en het stimuleren van de samenwerking tussen formele en informele zorg. Maar denk ook aan grotere zelfredzaamheid van kwets- bare ouderen, zodat ze langer thuis kunnen blijven wonen. Daarnaast willen we de samenleving bewustmaken van de veranderingen in de zorg. Veel mensen ontdekken pas wat er is veranderd als ze zelf zorg nodig hebben of bijvoorbeeld mantelzor- ger worden. We willen mensen nu al meenemen in die ontwikkelingen. Mooie voorbeelden van projecten die hierop inspelen zijn de bewustwor- dingscampagne Praat vandaag over morgen (zie kader) en het regioplat- form DE STAP naar gezonder, waar- mee we mensen stimuleren om gezond(er) te gaan leven.”
‘Andere regio’s willen kijken hoe we dat samen doen’
De organisaties trekken ook samen op binnen projecten voor passende zorg en ondersteuning aan de meest kwetsbare ouderen. Han: “Het streven is zo lang mogelijk thuiswonen, eventueel met zorg en ondersteuning van de omgeving of thuiszorg. Maar als dat niet meer kan en iemand aangewezen is op verpleeghuiszorg, dan moet dat ook goed geregeld worden.”
Zo is binnen het project Efficy een oplossing ontwikkeld voor het wachtlijstprobleem, waardoor mensen met een urgente zorgvraag sneller geholpen kunnen worden. “Een prachtig voorbeeld waarbij gezamenlijke inspanningen het verschil maken,” aldus Han. “Er zijn zelfs andere regio’s die een kijkje willen nemen in hoe we dit samen aanpakken.”
Veranderingen met impact
Ook op andere gebieden zijn verbindingen en samenwerkingen ontstaan, zowel in bestuurlijke projecten als tussen medewerkers. Het platform fungeert als lerend netwerk waarin ideeën snel gedeeld en verbeteringen integraal omarmd worden. De opgedane kennis en ervaring worden beschikbaar gesteld aan andere VVT-organisaties binnen en buiten de regio. Han: “We voeren met elkaar de goede gesprekken en, niet onbelangrijk, krijgen vanuit het zorgkantoor ook de ruimte om dit te doen. Zo kunnen we veranderingen in gang zetten die echt impact hebben op de ouderenzorg van de toekomst.”
Meer weten over de projecten?
Op Programmalijn 1 en Programmalijn 2 vind je meer informatie over de twee programmalijnen en de diverse projecten van het platform.
Download hier de pdf van het hele artikel in het relatiemagazine Archipel in het Bijzonder.
Praat vandaag over morgen
Een van de projecten van het VVT Platform Zuidoost-Brabant is de bewustwordingscampagne Praat vandaag over morgen. Dit initiatief is van brancheorganisatie ActiZ, die in 2020 een landelijke publieksaanpak ontwikkelde om de samenleving beter voor te bereiden op de toekomst van de ouderenzorg. Binnen het platform werken VVT-organisaties, waaronder Archipel, onder leiding van kartrekker Oktober aan een regionale vertaling. “Praat vandaag over morgen is gericht op toekomstige zorgvragers en mantelzorgers,” vertelt Carla Lavrijsen, projectleider en adviseur marketing en communicatie bij Oktober. “We willen mensen bewustmaken van de veranderende zorg en wat ze zelf kunnen betekenen als ze zorg nodig hebben of mantelzorger worden. Uit onderzoek van Actiz blijkt dat veel mensen hier wel over nadenken maar weinig met elkaar over praten. Met de campagne stimuleren we mensen om het gesprek aan te gaan over de toekomstige (mantel-) zorgvraag, zodat ze beter voorbereid zijn op de zorg van morgen en hun verwachtingen realistischer worden. Daarnaast willen we de bereidheid om zelf dingen te (blijven) doen vergroten. Binnen het project werken we onder meer aan content die specifiek is afgestemd op de regio. Dit doen we bewust in samenwerking met elkaar, omdat we zo een grotere stem en meer slagkracht hebben. In een later stadium willen we ook andere domeinen bij het vraagstuk betrekken. We hopen zo een beweging in gang te zetten waarbij praten over de zorg van morgen steeds normaler wordt.”
Meer weten over Praat vandaag over morgen?
Op www.vvtplatformzob.nl/praat-vandaag-over-morgen vind je meer informatie over het project. Of kijk op: www.praatvandaagovermorgen.nl.