Blog: Organisaties werken binnen de Regionale werkplaats zorgtechnologie samen aan het succesvol invoeren van technologische innovaties
De maatschappelijke ontwikkelingen in de zorg vragen om een andere manier van denken en doen. Bijvoorbeeld door het op grotere schaal invoeren van technologische innovaties. In Zuidoost-Brabant trekken het VVT Platform Zuidoost-Brabant, Programma Precies!, kennisinstelling Fontys Hogescholen en het Regionaal Zorginnovatieplatform samen op binnen de Regionale werkplaats zorgtechnologie. Met elkaar willen de organisaties de inzet van succesvolle technologische innovaties vergroten, door samen te werken aan het ontwikkelen, proberen, onderzoeken en opschalen van zorgtechnologie.
Verbinden, ontwikkelen, delen en leren binnen een open netwerk
“De Regionale werkplaats zorgtechnologie is een open netwerk en biedt een plek voor organisaties die graag mee willen werken aan de inzet van zorgtechnologie binnen onze regio,” vertelt Joan Vermeulen, programmacoördinator Regionaal Zorginnovatieplatform. “We ontwikkelen en delen kennis met als doel om zo de impact van technologische innovaties binnen zowel de intramurale als extramurale zorgsetting te vergroten.” “De werkplaats helpt om elkaar te vinden en te verbinden in de regio,” vult Teatske van der Zijpp, lector Technologie aan de Fontys Hogeschool Mens en Gezondheid, aan. “We nodigen elkaar uit, trekken samen op en ontwikkelen samen kennis. Om de samenhang goed weer te geven, hebben we een infographic gemaakt (zie afbeelding). Dit helpt om de verbinding in de regio te versterken en inzichtelijk te maken waar we aan werken.”
Toon van de Looy, partner bij Kodiezijn, een organisatie die teams in zorg en welzijn helpt om zich succesvol aan te passen aan veranderingen binnen en buiten hun organisatie: “Mooie bijkomstigheid is dat iedereen een eigen netwerk meebrengt met stakeholders en dat we ook een brug slaan met andere regio’s. We hopen zo uiteindelijk een sneeuwbaleffect in gang te zetten, waarbij we steeds meer organisaties kunnen betrekken. Samen kijken we wat nodig is om te innoveren in de regio, met ‘anders werken’ in de zorg als belangrijkste vertrekpunt.”
Ontwikkelen, proberen, onderzoeken en opschalen
In de Regionale werkplaats zorgtechnologie trekken de betrokken organisaties samen op binnen verschillende projecten gericht op het ontwikkelen, proberen, onderzoeken
en opschalen van zorgtechnologie. Zo wordt er gewerkt aan het ontwikkelen en implementeren van innovaties met als doel om, ondanks de toenemende krapte op de arbeidsmarkt, de vraag naar ondersteuning ook in de toekomst goed in te vullen. Ook wordt ingezet op het opschalen en borgen van bewezen zorgtechnologie. Daarnaast bundelen de organisaties de krachten op het gebied van kennisontwikkeling en opleiden. De focus in de samenwerking ligt daarbij op het onderzoeken, leren en delen van kennis gericht op de vraag hoe zorgtechnologie persoonsgericht kan worden ingezet. Het onderzoek naar zorgtechnologie wordt geïnitieerd en begeleid door een kennisinstelling. De resultaten worden gedeeld met regionale partners om samen te leren over wat werkt voor wie in welke situatie.
Opbrengsten inzet van zorgtechnologie in de regio
Onder de overkoepelende naam Regionale werkplaats zorgtechnologie zijn afgelopen jaren vele samenwerkingen opgebouwd die mooie opbrengsten hebben opgeleverd. Zo is er sinds 2019 in de regio al veel ervaring opgedaan met het toepassen van zorgtechnologie, zowel intra- als extramuraal. Het lukt hierdoor steeds beter om professionals en ouderen te verleiden tot het gebruik van technologiediensten. Al meer dan 2.500 cliënten van de in totaal dertien betrokken zorgorganisatie in Zuidoost-Brabant maakten de laatste twee jaar gebruik van een of meerdere vormen van zorgtechnologie. Daarnaast leidde de toepassing van zorgtechnologie ertoe dat er in 2022 ruim 57 fte minder zorg ingezet werd binnen de regio. Ook zijn er implementatiewijzers en inzetwijzers opgesteld ten behoeve van opschaling. Naast een generieke rekentool waarmee de impact van een zorgtechnologie op de financiën en fte kan worden berekend, zijn er tools ontwikkeld die de implementatie ondersteunen. De geleerde lessen en ontwikkelde tools worden tijdens een jaarlijks event gedeeld. In 2022 waren daar 250 zorgprofessionals bij betrokken.
De afgelopen jaren is er dus breed ingezet op zorgtechnologie. In de thuiszorg worden al verschillende toepassingen gebruikt, waaronder de medicijndispenser, digitale woningtoegang en spraakrobot Tessa. In verpleeghuizen heeft de inzet van technologische innovaties ervoor gezorgd dat professionals tijd besparen en beter ondersteund worden in hun werkzaamheden. Het gevolg is dat ze meer tijd en aandacht kunnen besteden aan de bewoners. Voorbeelden van innovaties in het verpleeghuis zijn sensoren en slimme camera’s die een seintje geven aan de nachtzorg wanneer iemand uit bed gaat en hulp nodig heeft, en slim incontinentiemateriaal dat aangeeft wanneer het tijd is om iemand te verschonen.
De betrokken organisaties leerden daarnaast dat er voor de implementatie meer nodig is dan alleen de aanschaf en het in gebruik nemen van technologie. Voor het verder opschalen van zorgtechnologie is daarom gekozen voor een programmatische aanpak met een bredere focus dan alleen het toepassen van technologie. Daarnaast willen de organisaties onderzoeken wat de inzet van technologie daadwerkelijk oplevert en in welke situaties technologische innovaties een meerwaarde hebben. De vervolgstap is het borgen van het ‘anders werken’ in de werkprocessen van zorgverleners; een nieuwe standaard werkwijze op grote schaal, waarbij de inzet van zorgtechnologie een vanzelfsprekend onderdeel wordt.
Lerend Innoveren met Verhalen over Technologie
Een ander mooi voorbeeld van een samenwerking binnen de Regionale werkplaats zorgtechnologie is het project Lerend Innoveren met Verhalen over Technologie (LIVT). In het project werken studenten en docenten samen met zorgprofessionals aan de evaluatie van technologie voor zorg aan ouderen in de regio Zuidoost-Brabant. Denk aan beeldschermzorg, robots, sensoren, medicijndispensers en smart glasses. De bevindingen worden met elkaar gedeeld voor praktijkontwikkeling en professionalisering. Onderzocht wordt hoe technologie kan bijdragen aan het behouden van eigen regie en zelfredzaamheid van ouderen. Tegelijkertijd wordt onderzocht hoe technologie de druk van (mantel)zorgverleners kan verlichten. Oftewel: hoe technologie op een persoonsgerichte manier kan worden toegepast.
De resultaten van het onderzoek worden in verhalende vorm (een narratief) gepresenteerd, waarmee de persoonlijke perspectieven van betrokkenen invoelbaar worden gemaakt. Om nog een slag dieper te gaan, voert de projectgroep een meta-analyse uit op alle verhalen. Hierdoor krijgen de organisaties overstijgende inzichten over wat werkt voor wie in welke situatie. Als onderzoeksdesign wordt een (multiple) casestudy-onderzoek gebruikt. Het project verzamelt data over het gebruik van zorgtechnologie via meerdere methoden, op meerdere momenten en vanuit meerdere perspectieven. Een case-narratief vloeit voort uit het data-analyseproces.
